Dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Khi bước vào năm học mới, trẻ cần một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hiệu quả và khoa học, điều này sẽ giúp các con không chỉ đạt thể trạng tốt để tiếp thu bài học, phát triển được cả về thể chất, trí tuệ và tinh thần.

Vào thời gian này, ở trẻ rất hay gặp tình trạng biếng ăn. Đây là tình trạng trẻ không muốn ăn do giảm hoặc mất cảm giác thèm ăn dẫn đến ảnh hưởng tới sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.

Tại sao trẻ biếng ăn?

• Do thức ăn: Thức ăn chưa phù hợp với trẻ về khẩu vị, mùi, màu sắc, cân bằng chất dinh dưỡng, …
• Do bản thân trẻ: có thèm ăn, trẻ đang no, bệnh lý mắc phải, …
• Do người chăm sóc: chưa nhạy cảm với dấu hiệu no đói của trẻ, thiếu hiểu biết về dinh dưỡng, …

Chế độ dinh dưỡng hợp lý bao gồm những gì?

Mỗi bữa ăn cần đầy đủ các thành phần dinh dưỡng gồm:

Đồng thời bổ sung thêm vitamin, chất khoáng, chất xơ từ rau xanh, trái cây.

Vitamin là những chất dinh dưỡng không cung cấp năng lượng, cơ thể cần một số lượng rất nhỏ để tham gia vào quá trình chuyển hóa, cấu trúc cơ thể và có chức năng duy trì sức khỏe và đời sống. Khuyến cáo rằng trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi được bổ sung cung cấp vitamin A, C và D, điều này đặc biệt quan trọng nếu trẻ không ăn một chế độ ăn quá đa dạng.

Nên cho trẻ uống nhiều nước. Bổ sung các sản phẩm từ sữa, uống thêm sữa 2 3 cử/ngày để đảm bảo cung cấp dinh dưỡng cho trẻ. Không nên cho trẻ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, bánh ngọt, kẹo, kem, nước ngọt. 

Thực đơn cụ thể cho một bữa ăn như thế nào?

Để có một chế độ ăn uống cân bằng cho trẻ, cùng theo dõi tháp dinh dưỡng dưới đây. Với 6 tầng tháp theo chiều từ trên xuống (từ đỉnh tháp xuống đến đáy tháp), các nhóm thực phẩm được khuyến nghị cho trẻ ăn với số lượng khác nhau, từ ít đến nhiều. Tầng trên cùng là đỉnh của tháp: Là nhóm thực phẩm nên ăn hạn chế đối với trẻ. Để trẻ có được đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết với tỷ lệ cân đối phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị, cần cho trẻ ăn theo đúng số lượng đơn vị ăn tương ứng với mỗi nhóm thực phẩm được thể hiện trên tháp.

Tháp dinh dưỡng dành cho trẻ từ 3 – 5 tuổi (Ảnh: Viện dinh dưỡng)

Tháp dinh dưỡng dành cho trẻ từ 6 – 11 tuổi (Ảnh: Viện dinh dưỡng)

Trẻ biếng ăn, phụ huynh phải làm sao?

Áp dụng quy tắc nuôi ăn như sau:

• Ðể có cảm giác đói/no: tập trung vào bữa ăn, không xao lãng trong khi ăn.
• Giới hạn bữa ăn trong 20 - 30 phút.
• Khoảng cách giữa mỗi lần ăn ít nhất là 3 giờ.
• Khuyến khích trẻ ăn hết suất.
• Cung cấp món ăn phù hợp với lứa tuổi.
• Khuyến khích trẻ tự xúc ăn, tiếp cận 4 giác quan khi ăn.
• Không cho ăn vặt và uống nước ngọt giữa các bữa ăn.

Tài liệu tham khảo

1. www.nutrition.org.uk/nutrition-for/children/

2. www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/childrens-health/in-depth/nutrition-for-kids/art-20049335

3. Wernimont, Northstone et al. Picky/fussy eating in children: Review of definitions, assessment, prevalence and dietary intakes. Appetite.2015;(95), 349–359.

4. Irenne Chatoor. Chẩn đoán và điều trị các rối loạn nuôi ăn ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ. Nhà xuất bản y học. 2011.

5. LuuThi My Thuc, Nguyen Duc Tam, Vu Ngoc Ha, Nguyen Quang Dung, Nguyen Thi Hang Nga, Nguyen Thi Hang. Dietary intakes, nutrition status and micronutrient deficiency in picky eating children under 5 years old in theVietnam National Hospital of Pediatrics. Open Journal of Gastroenterology and Hepatology. OJGH; (2019) 2:15. (ISSN:2637-4986).

6. Bộ Y tế, Viện Dinh dưỡng. Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam. Nhà xuất bản Y học. 2016

7. Bộ Y tế. Dinh dưỡng lâm sàng. Nhà xuất bản Y học, Hà Nội. 2019